Όγκοι

Εξωσκληρίδιοι όγκοι

Καλοήθεις οστικοί

Αιμαγγείωμα

• 2-4% των καλοήθων οστικών όγκων

• Πιο συχνός όγκος της ΣΣ

• Εντόπιση:

  • Πιο συχνά ΘΜΣΣ

  • 30% πολλαπλά

• Εικόνα:

  • Σηραγγώδεις κόλποι σε λιπώδες υπόστρωμα

  • Παχυμένες κάθετες οστικές δοκίδες (Polka dot sign)

Ηωσινόφιλο κοκκίωμα

• Μονήρης ή πολλαπλές ογκόμορφες βλάβες από ιστιοκύτταρα

• 70-80% των περιπτώσεων ιστιοκύττωσης κυττάρων Langerhans

Οστική νησίδα (ενόστωση)

Οστεοειδές οστέωμα

Ανευρυσματική κύστη

Κακοήθεις οστικοί

Πρωτοπαθείς

Δευτεροπαθείς (μεταστάσεις)

• 70% προστάτης, 60% μαστός, νεφρός, πνεύμονας

• Εικόνα:

  • Οστεολυτικές εστίες για να απεικονιστούν απαιτείται:

  • σε α.α. >50% οστική καταστροφή

  • σε Υ.Τ. >30% οστική καταστροφή

  • Οστεοβλαστικές εστίες: οστεοσκληρυντικές

Αιματολογικές νεοπλασίες

Πολλαπλούν Μυέλωμα

• Ανεξέλεγκτος πολλαπλασιασμός πλασματοκυττάρων στον οστικό μυελό

• 44% των κακοήθων πρωτοπαθών οστικών όγκων

• Μορφή: Εστιακή και Διάχυτη

• Κλινικά: >50% οστικό άλγος, υπερασβεστιαιμία

• Εντόπιση: σκελετός, κρανίο

• Εικόνα:

  • Οστεολυτικές εστίες χωρίς σκληρυντικά όρια

  • 20% των ασθενών μόνο οστεοπώρωση

  • 30-50% των ασυμπτωματικών και όλοι οι συμπτωματικοί ασθενείς έχουν παθολογική απεικόνιση του μυελού σε MRI

• Επιβίωση: 3-5 έτη

Πλασματοκύτωμα

• Μονήρης βλάβη από πλασματοκύττρα στα οστά ή τα μαλακά μόρια

• Σπάνιο

• Εντόπιση – Εικόνα:

  • Οστεολυτική βλάβη σε σπονδυλικό σώμα και συνοδό εξωοστική μάζα

  • 30% επιπλέον βλάβη στη ΣΣ

  • Εικόνα δίκην ‘εγκεφαλικών αυλάκων’ (mini brain pattern)

• Eπιβίωση: 10 έτη

Λέμφωμα

• 10-15%  Hodgkin (κύτταρα Reed-Sternberg)

• 25-40% non-Hodgkin

• Μέγεθος κυττάρου: μικρό, μεγάλο, μεικτοί πληθυσμοί

• Μορφή διήθησης: οζώδης, διάχυτη

• Εντόπιση – Εικόνα:

  • Κεντρικό σκελετό

  • Οστεολυτικές εστίες

  • Οστεοβλαστικές εστίες (σπάνια) “ivory vertebra”

  • ± παρασπονδυλική ή επισκληρίδια μάζα

• Πρόγνωση: 5% συμπτώματα πίεσης του μυελού από εξωοστική επέκταση

Ενδοσκληρίδιοι εξωμυελικοί όγκοι

Μηνιγγίωμα

• Μεμονωμένος ή στα πλαίσια Νευροϊνωμάτωσης ΙΙ.

• Στη ΣΣ το 12% των μηνιγγιωμάτων

• Εικόνα:

  • Αποτιτανώσεις στο νωτιαίο σωλήνα (σπάνια)

  • Στρόγγυλο μόρφωμα με ± υπερόστωση Έντονη σκιαγραφική ενίσχυση ± επέκταση στη σκληρά μήνιγγα (dural tail)

• Πρόγνωση:

  • 20% των εξαιρεθέντων μηνιγγιωμάτων υποτροπιάζουν

• Επιβίωση: Αναπλαστικά μηνιγγιώματα <2 έτη

Καλοήθεις Όγκοι νευρικού ελύτρου

• Νευροΐνωμα

  • >30 ετών

  • 90% μεμονωμένος όγκος ή στα πλαίσια Νευροϊνωμάτωσης Ι (σπάνια)

  • Εντόπιση: πιο συχνά στην ΑΜΣΣ

  • Ιστολογικά: Ο όγκος και τα δεμάτια του νεύρου είναι αναμεμιγμένα και δεν μπορούν να διαχωρισθούν

  • Πρόγνωση: κακοήθη εξαλλαγή <1%

• Σβάννωμα (Νευριλειμώματα)

  • >30 ετών

  • Πιο συχνός μεμονωμένος όγκος από το Νευροΐνωμα

  • Πολλαπλά στα πλαίσια Νευροϊνωμάτωσης ΙΙ

  • Εντόπιση: πιο συχνά στην ΘΜΣΣ

  • Ιστολογικά: Ο όγκος είναι προσκολλημένος έκκεντρα στο νεύρο και μπορεί να διαχωρισθεί (συνήθως)

  • Πρόγνωση: χωρίς κακοήθη εξαλλαγή

• Απεικονιστικά:

  • Δεν μπορούν να διαχωριστούν οι δύο όγκοι

  • Μάζα δίκην κλεψύδρας (dumbeell), όταν εντοπίζεται στο νωτιαίο σωλήνα, μεσοσπονδύλιο τρήμα και τον παρασπονδυλικό χώρο.

Ενδομυελικοί Όγκοι

Αστροκύτωμα (Γλοίωμα)

• Συνήθως grade I ή II

• Πιο συχνός όγκος του ΝΜ στα παιδιά

• Δευτερος στους ενήλικες

• Εικόνα:

  • Έκκεντρη θέση, ασαφή όρια

  • Βαθμός σκιαγραφικής ενίσχυσης

  • Συνοδεύεται από οίδημα και σύριγγα

• Επιβίωση: 80% 5/ετία για τους χαμηλής κακοήθειας

Επενδύμωμα

• Πρωτοπαθής νεοπλασία του επενδύματος του κεντρικού σωλήνα του νωτιαίου μυελού

• >50% των νεοπλασιών του νωτιαίου μυελού

• Χαμηλής κακοήθειας grade II

• Εντόπιση: πιο συχνά ΑΜΣΣ

• Εικόνα:

  • Συμμετρική διόγκωση του νωτιαίου μυελού

  • Κυστικά στοιχεία

  • Αιμορραγικά στοιχεία (cap sign)

  • Περιεστιακό οίδημα

  • Σκιαγραφική ενίσχυση

  • 50% συριγγομυελία

• Επιβίωση: 82% 5/ετής

Καλοήθεις κυστικές εξεργασίες

Αραχνοειδής κύστη

• Συγγενής ή επίκτητη εξωμυελική ενδοσκληρίδια εγκυστωμένη συλλογή ΕΝΥ (±επικοινωνία με τον υπαραχνοειδή χώρο)

• Στη ΣΣ πιο σπάνια από τον εγκέφαλο

• Πρόγνωση: >90% ιάση με χειρουργική εξαίρεση

Περινευρική κύστη (Tarlov)

• Εξωσκληρίδια μηνιγγική κυστική διάταση στο έλυτρο των οπίσθιων νευρικών ριζών, με τοίχωμα από αραχνοειδή και χοριοειδη μήνιγγα όπου περιέχει ΕΝΥ και οι νευρικές ρίζες πορεύονται μέσα σε αυτήν ή στο τοίχωμα (± επικοινωνία με υπαραχνοειδή χωρο)

• 5-9% των ενηλίκων

• Εντόπιση: Ο-ΙΜΣΣ