Σκιαγραφικά

Σκιαγραφικά Μαγνητικής Απεικόνισης

Χορήγηση

• Ενέσιμα (ενδοφλεβίως) (ποτέ υποαραχνοειδής έγχυση)

Κλινική χρήση

• Παθήσεων του εγκεφάλου

• Ενίσχυση σκιαγραφικής αντίθεσης διαφόρων παθήσεων συμπαγών παρεγχυματικών οργάνων της άνω κοιλίας, του οπισθοπεριτοναϊκού χώρου, του σκελετού, ή της πυέλου

• Απεικόνιση των αγγείων (η ποιότητα της Mαγνητικής Aγγειογραφίας βελτιώνεται με τη χρήση σκιαγραφικών με βάση το γαδολίνιο)

• Σε γενικές γραμμές οι ενδείξεις χορήγησης σκιαγραφικών για τα όργανα της κοιλίας είναι παρόμοιες με αυτές της Aξονικής Tομογραφίας.

• Για τη σκιαγράφηση των παθήσεων του ήπατος χρησιμοποιούνται:
  1) ενώσεις του γαδολινίου (Gd) με διάφορες ιδιότητες όπως: ενώσεις Gd με εξωκυττάρια κατανομη (Gd-DTPA, Gd-DOTA, Gd-HP-DO3A, Gd-DTPA-BMA),
  2) ενώσεις του μαγγανίου (Mn) που απεκκρίνονται από το ηπατικό κύτταρο και τα χοληφόρα (Mn-DPDP),
  3) ενώσεις σιδηρομαγνητικές που προσλαμβάνονται από το δίκτυοενδοθηλιακό σύστημα SPIO: (Endorem, Resovist)
  4) Eνώσεις που παραμένουν επί μακρόν στην αιματική δεξαμενή USPIO: (Sinerem)

Ιδιότητες

• Παραμαγνητικές ή σιδηρομαγνητικές ιδιότητες

• Ως σκιαγραφικά χρησιμοποιούνται παραμαγνητικές ουσίες που προκαλούν μείωση του χρόνου χαλάρωσης των πρωτονίων στην Τ1W ακολουθία.

• Tο ιόν γαδολινίου (Gd3+) όπως όλα τα άτομα βαρέων μετάλλων είναι τοξικό στην ελεύθερη ασύνδετη μορφή του.

• Ουσίες με δέσμευση του γαδολινίου είναι χημικές ενώσεις όπως 1,4,7 tris (carboxymethyl)-10-(2-hydroxypropyl)-1,4,7,10-tetra-azacyclododecane (HPDO3A) 1,4,7, 10-tetraazacyclododecane N,N'', N''', N''''', -tetraacetic acid (DOTA), και DTPA-BMA.

• Oι ανωτέρω ουσίες χρησιμοποιούνται σήμερα ή είναι σε στάδιο μελέτης.

Αντενδείξεις

• Δεν πρέπει να χορηγούνται σε ασθενείς με γνωστή υπερευαισθησία στη δραστική ουσία, με ηπατική ή και νεφρική ανεπάρκεια (σε νεφροπαθείς ασθενείς εάν κριθεί απαραίτητη η χορήγηση πρέπει να γίνεται πριν την αιμοκάθαρση. Σημειώνεται ότι σε μια συνεδρία αιμοκάθαρσης απομακρύνεται το 70% της χορηγηθείσας δόσης.)

• Θα πρέπει να αποφεύγεται η χορήγηση σε εγκύους και σε γυναίκες σε περίοδο θηλασμού (<1% στο γάλα, καλό είναι να διακόπτεται ο θηλασμός), καθώς και σε βρέβη κάτω των 6 μηνών.

• Σχετικά με Μαγνητικό συντονισμό: ασθενείς με βηματοδότη ή αγγειακά κλίπς

Παρενέργειες

• Γενικά οι ίδιες που παρατηρούνται και στα ιωδιούχα σκιαγραφικά. Σοβαρές αντιδράσεις όπως βρογχόσπασμος, λαρυγγόσπασμος, οίδημα προσώπου, ταχυκαρδία, αρρυθμία, και διάχυτη κνίδωση σε ποσοστό 1/5000 περίπου.

Δοσολογία

• DTPA = 0,1 mmol/kg, 0,2 ml/kg με μέγιστη δόση 40 ml (ισχύει για όλες τις ηλικίες)

• DO3A = εως 0,3 mmol/kg, 0,6 ml/kg

Σκευάσματα

Eνέσιμα ιονικά παραμαγνητικά  γενικής χρήσης

Εμπορική ονομασία

Χαρακτηριστικά

Gadopentate Dimeglumine

Magnevist

Schering

• Eνέσιμο διάλυμα 469.01MG/ML, 10ml (Λ.50,52 €), 15ml (Λ.68,88 €), 20ml (Λ.88,35 €)

Gadoteric Acid

Dotarem

Gurbet

• Eνέσιμο διάλυμα 27,932%/ML, (202,46 mg Dota, 90,62 mg Gadolinium Oxide) 10ml (Λ.55,37 €), 15ml (Λ.80,90 €), 20ml (Λ.105,39 €)

• Δόση = 0,1 mmol/kg, 0,2 ml/kg (ισχύει για όλες τις ηλικίες)

• Σε αγγειογραφία μπορεί να δοθεί και δεύτερη δόση εάν κριθεί απαραίτητο

• Σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να γίνει δεύτερη ένεση 0,2 mmol/kg (όπως στην επιβεβαίωση μεμονωμένων μεταστάσεων ή την ανίχνευση λεπτομηνιγγικών όγκων)

Eνέσιμα ιονικά παραμαγνητικά ειδικής χρήσης

Εμπορική ονομασία

Χαρακτηριστικά

Gadoteric Acid Disodium

Primovist ‘PFS’

Schering

• Ενέσιμο διάλυμα 0,25 mmol/ml, Pf.syr X 10ml

Gadobenate Dimeglumine

Multi Hance

Γερολυμάτος

• Eνέσιμο διάλυμα 529 mg/ml, 5ml (Λ.21,16 €), 10ml (Λ.40,41 €), 15ml (Λ.60,57 €), 20ml (Λ.73,43 €)

Magnafodipir Trisodium

Teslascan

Amersham Health

• Eνέσιμο διάλυμα 0.01 mmol/ml, 50ml (Λ.162,48 €)

Eνέσιμα μη ιονικά παραμαγνητικά  γενικής χρήσης

Εμπορική ονομασία

Χαρακτηριστικά

Gadobutrol

Gadovist

Schering

• Ενέσιμο διάλυμα σε προγεμισμένη σύριγγα 1 mmol/ml, 15ml (Λ.154,35 €), 30ml (Λ.308,69),

Gadodiamide

Omniscan

Amersham Health

• Eνέσιμο διάλυμα 287 mg/ml, 10ml (Λ.50,77 €), 15ml (Λ.69,23 €), 20ml (Λ.76,05 €), 50ml (Λ.190,12 €), Pf.syr.X 20 ml (Λ.76,05 €)

Eνέσιμα ιονικά σιδηρομαγνητικά  ειδικής χρήσης

Εμπορική ονομασία

Χαρακτηριστικά

Superparamagnetic Iron Oxide Nanoparticles

Endorem

Remek

• Νεφρότροπο, υψηλής ωσμωτικότητας

• Eνέσιμο εναιώρημα 89.6 mg Fe/8ml AMP, 8 ml + 1 συσκευή (Λ.238,56 €)

Ferucarbotran

Resovist

Schering

• Ενέσιμο διάλυμα σε προγεμισμένη σύριγγα 0,5 mmol/Fe/1 ml, 1,4 ml + 1 (Λ.260 €)